Drongens dialect

Alhoewel Drongen deel uitmaakt van Gent, wijkt de streektaal van de Drongenaars sterk af van het Gents dialect. Het Oost-Vlaamse plattelandsdialect dat in Drongen gesproken wordt, is weliswaar beïnvloed door het Gents, maar in veel mindere mate dan in de andere randgemeenten die reeds voor de tweede wereldoorlog tot de Gentse agglomeratie behoorden (Ledeberg, Gentbrugge, Sint-Amandsberg). In Mariakerke en Wondelgem, die pas later tot de Gentse agglomeratie gingen behoren is die invloed al veel kleiner. Het taalgebruik in Drongen, Zwijnaarde, Oostakker,... is volgens de Gentenaars helemaal 'boers' gebleven.

Om dezelfde reden wijkt het dialect van Baarle ook af van dat van het centrum van Drongen.

Enkele voorbeelden van verschillen in uitspraak tussen het Gents en het Drongens dialect:

de typisch Gentse keel-r wordt in Drongen niet gebruikt;
zware' (twee)klanken in Gents bv. aas 'ijs' en oas 'huis', tegenover èès en oès;
een lange ie en uu in bv. Gents bried 'breed' en bruud 'brood' tegenover de tweeklanken in brieëd en bruuëd;
tweeklanken in bv. Gents beike 'beek', tegenover beege;
de eind-n valt weg in bv. Gents giete 'gieten' en baake 'bakken', tegenover giedn en bagng
de g, ng, w en j tussen klinkers wordt weggelaten ( waardoor de voorafgaande klinker gerekt wordt) als in lieën 'liegen', zèèën 'zingen', aaë 'oude', bloeën 'bloeien'; in het Gents klinkt het echter liege, zèènge, èèwe, bloeje.
De p, t, k tussen twee klinkers worden vervangen door b, d of g, maar niet in het Gents
bv. kadde (kat), luuëben (lopen), beedre (beter).

KLUSJESMAN ROGER VERTELT OVER ZIJN WERK AAN DE GEMEENTE

Een geluidsfragment in het Drongens dialect uit 1966. Hoeveel kinderen spreken het nog? - Deze opname bevat een gesprek tussen René en een schoolmeester uit Drongen. Aangezien René klusjesman is op de gemeente Drongen, is het onderwerp van gesprek vaak te zoeken in de sector van het gemeentewerk: de vuilnisophaling, grafdelving, herstellingen. De sprekers kennen elkaar en hun buurt heel goed, wat een vlot gesprek oplevert. Voor de luisteraar is niet alles even goed te volgen, door een gebrek aan achtergrondkennis.

Klik hier om het geluidsfragment te beluisteren

klik op +INHOUD en dan op een item om de geluidsopname te starten

Bron: Dialectloket van UGent

De invloed van het Frans op de Gentse woordenschat is veel meer uitgesproken dan in ons Drongens plattelandsdialect, alhoewel ....: raison, affeceern, massakre, convenoabel.

Ook het grote aantal scheldwoorden en platte uitdrukkingen die eigen zijn aan een vurige arbeidersstad als Gent, komen minder voor in de randgemeenten waar de mensen ‘meer op hun woorden letten’.

MEESTER GUST VERTELT ...

August Coppens publiceert ieder jaar in ons jaarboek een vertelling in het Drongens dialect. Hier een fragment uit een vertelling uit ons jaarboek 2000: 'Keunde nie zeu^kott'n, klakkeboss'n of stekk'n noar de kalle, tons moete moar hoep'len, d'zoev'ren of sprij'n in een balle.'

Lees hier verder

CORALIE VERTELT ...

In een dorpscafé declameert Rosalie in het Baarels een ondeugend gedicht.

Luister mee

Met dank aan de Film- en Videoclub Focus - afdeling Dronghene vzw, in het bijzonder Wally Van de Velde^.